Naprężenie to wartość opisująca wielkość sił, które działając na określony przedmiot powodują pewną jego deformację. Jednostką tej wielkości jest paskal. Naprężenia występują np. w stali, bardzo popularnym surowcu używanym w wielu różnych branżach, a najbardziej w budownictwie, architekturze czy przy produkcji samochodów. Wiele branż wykorzystuje ten surowiec ze względu na jego właściwości.
Naprężenia i odkształcenia stali
Wyróżniamy cztery rodzaje naprężeń: rozciągające, objętościowe, ścinające i ściskające. Pierwsze z nich, jak sama nazwa wskazuje, powoduje rozciągnięcie niczym gumy, przedmiotu ulegającemu naprężeniu. Drugie z nich występuje wtedy, gdy na obiekt działają siły, które naciskają ze wszystkich stron. Trzecie z nich występuje, gdy naprężenie działa stycznie do powierzchni przedmiotu, a ostatnie z nich, jak również nazwa wskazuje, występuje wtedy, gdy przedmiot jest ściskany. Naprężenia własne powstają podczas poddawaniu stali obróbce cieplnej. Odkształcenia to deformacja powstająca pod wpływem działania naprężenia i jest jej wynikiem. Może być to zmiana objętości czy długości. Oba pojęcia są z definicji niebezpieczne i niekorzystne dla stali – niekontrolowane mogą powodować deformacje i uszkodzenia. Wyróżniamy cztery rodzaje odkształceń: spawalnicze, kątowe, poprzeczne i podłużne. Aby zapobiec awariom i katastrofom związanym z uszkodzeniem stali, wykonuje się diagnostykę naprężeń. Aby ograniczyć wpływ niszczenia stali stosuje się również różne rozwiązania technologiczne.
Diagnostyka i badania
Wśród możliwych badań dostępnych na rynku są magnetyczne, niekonwencjonalne metody badania, wykorzystujące efekt wycieku pola magnetycznego i akustycznych impulsów magnetostrykcyjnych. Oprócz tej metody są takie jak np. metoda replik, mikroskopii przenośnej czy takie, które wykorzystują specyficzne właściwości procesu propagacji fal ultradźwiękowych. Dzięki temu, że badania są w miarę szybkie i stosunkowo niedrogie, a korzyści są ogromne to warto zapoznać się i skorzystać z możliwości diagnostyki. Ważnym aspektem jest to, by naprężenia nie wywoływały przekroczenia wytrzymałości zmęczeniowej. Generalnie zarówno naprężenia jak i odkształcenia nie są dobre dla stali, ponieważ powodują mikrouszkodzenia, jednak trzeba liczyć się z tym, że zjawiska te występują. Jedną z firm wykorzystujących magnetyczne niekonwencjonalne metody badania jest firma https://nntlab.com/badania-diagnostyczne/. Warto zapoznać się z diagnostyką naprężeń w stali, zwłaszcza, że jest to coraz powszechniejsza praktyka.
